Nhìn lại diễn biến thị trường tiền tệ trong tháng 7/2013

Trong tháng 7, thị trường tiền tệ tiếp tục có những diễn biến và trạng thái khác nhau, thể hiện rõ nét trên thị trường liên ngân hàng, thị trường mở, thị trường ngoại hối.

Trong tháng 7, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đột ngột tăng mạnh và hiện tại đang hình thành một mặt bằng lãi suất mới trên thị trường này. Lãi suất qua đêm bình quân tăng từ 0,98%/năm trong tháng 6 lên đến 3,07%/năm (tăng 2,09%/năm); tương tự lãi suất kỳ hạn 1 tuần bình quân tăng từ 1,28%/năm trong tháng 6 lên 3,46%/năm (tăng 2,18%/năm). Mặt bằng lãi suất hiện đang có xu hướng giảm nhẹ nhưng vẫn ở mức cao (hình dưới)

Mặc dù lãi suất có xu hướng tăng, đặc biệt là lãi suất của các kỳ hạn ngắn, tuy nhiên, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng lại tăng mạnh trong tháng 7. Cụ thể: tổng doanh số giao dịch trên thị trường này tăng từ 368.834 tỷ đồng trong tháng 6 lên 411.371 tỷ đồng (tăng 42.537 tỷ đồng), tương đương với mức giao dịch bình quân 1 ngày là 17.886 tỷ đồng. Tương tự như các tháng trước đó, giao dịch bình quân từ 1 tháng trở xuống vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số giao dịch: 85,51% trong tháng 7, giảm nhẹ với tháng trước (85,64%).

Tháng 7 đánh dấu sự sôi động trở lại trên thị trường mở khi NHNN điều chỉnh hạ lãi suất 0,5%/năm (từ mức 6%/năm xuống còn 5,5%/năm) kể từ ngày 19/7. Khối lượng trúng thầu trên thị trường mở tháng 7 là 39.992 tỷ đồng (tăng 37.766 tỷ đồng so với khối lượng trúng thầu tháng 6); khối lượng đáo hạn là 27.115 tỷ đồng. Như vậy, NHNN đã bơm ròng vào thị trường này tổng cộng 12.877 tỷ đồng trong tháng 7. Tính đến ngày 31/7, dư nợ trên thị trường là 13.312 tỷ đồng.

Nửa đầu tháng 7, tình hình bán tín phiếu diễn ra khá sôi động với tổng khối lượng tín phiếu trúng thầu trong 15 ngày đầu lên đến 31.450 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong 2 tuần cuối tháng 7, lực mua tín phiếu giảm mạnh nên NHNN chỉ huy động được 2.229 tỷ đồng. Tổng khối lượng tín phiếu trúng thầu trong tháng 7 đạt 33.728 tỷ đồng trong khi khối lượng tín phiếu đáo hạn là 5.076 tỷ đồng. Như vậy, trong tháng 7, NHNN bơm ra thị trường thông qua nghiệp vụ bán tín phiếu là 28.652 tỷ đồng. Tính đến ngày 31/7, dư nợ tín phiếu là 55.298 tỷ đồng.

Trong nửa đầu tháng 7, sức ép tỷ giá là rất lớn khi cả giao dịch trên thị trường liên ngân hàng lẫn tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại đều tăng kịch trần. Chênh lệch giữa tỷ giá trên thị trường không chính thức với tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại có thời điểm lên đến 600 đồng/1USD. Căng thẳng tỷ giá chỉ có dấu hiệu dừng lại khi dường như NHNN đã bán USD bình ổn thị trường ngoại hối trong nửa cuối tháng 7. Tính đến thời điểm 31/7, chênh lệch tỷ giá giữa thị trường không chính thức và tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng thương mại khoảng 200 đồng/1USD.

Tính đến thời điểm ngày 1/8, 1.323.400 lượng vàng (tương đương với 50,9 tấn vàng) đã được NHNN đấu thầu thành công, tuy nhiên, chênh lệch giá vàng mua-bán trong nước và giá vàng thế giới vẫn không thay đổi, thậm chí còn tăng. 

Cụ thể: tính đến thời điểm ngày 1/8, mức chênh lệch giá vàng mua-bán trong nước và thế giới 3,98-4,20 triệu đồng/lượng (so với thời điểm ngày 28/3, thời điểm NHNN thực hiện phiên đấu thầu vàng đầu tiên, mức chênh lệch giá là 3,15-3,31 triệu đồng/lượng).