Bất cứ ai đang theo dõi tin tức kinh tế cũng có thể cảm nhận đượcsức nóng của thị trường chứng khoán Việt Nam khi mỗi ngày giao dịch kếtthúc, VN-Index lại tăng lên một mức đỉnh mới: đỉnh 1 năm, đỉnh 2 năm,rồi đỉnh 8 năm.
Sự hưng phấn tràn ngập thị trường cùng với dòng tiền đổ vào ào ạt, dường như mua cổ phiếu nào cũng thắng.
Từ đầu năm đến nay, không thể phủ nhận rằng chứng khoán chính làkênh đầu tư sinh lời nhất. Sau khi vượt mốc 640 điểm, thị trường chứngkhoán đã trở nên hấp dẫn gấp bội.
Nhưng, thị trường bất ngờ đi xuống…
Bạn sẽ làm gì khi một ngày đẹp trời, bỗng dưng các cửa hàng đồng loạttung khuyến mãi? Hàng hóa đồng loạt giảm giá khiến bạn có cơ hội mua rẻnhững mặt hàng mà trước đây chưa bao giờ bạn dám nghĩ tới.
Lúc này, bạn sẽ vội vàng xông vào mua hết những gì bạn thích, hay sẽdừng lại để suy nghĩ thêm một chút: Tại sao giá lại giảm nhiều đến vậy?Liệu ngày mai sẽ lại tiếp tục có khuyến mãi?
Có lẽ, là nhà đầu tư ai cũng biết tới châm ngôn nổi tiếng nhất của Warren Buffett: “Hãy sợ hãi khi người khác tham lam. Và hãy tham lam khi mọi người đang sợ hãi”.Hãy nhìn vào thị trường chứng khoán ở thời điểm hiện tại. Đang có quánhiều dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư đang sợ hãi, và mọi người đều cố rútlui khỏi thị trường.
Câu hỏi được đặt ra trong lúc này: Chúng ta có nên làm theo câu châm ngôn của Warren Buffett?
Ngoài triết lý “đám đông”, nhà đầu tư dường như đã quên mất hainguyên tắc đầu tư kinh điển khác của Warren Buffett. Ông thường dặn dòcác nhà đầu tư của mình phải thuộc lòng 2 nguyên tắc sau:
Nguyên tắc số 1 – “Không được thua lỗ”.
Nguyên tắc số 2 – “Không được quên nguyên tắc số một”.
Trong những giai đoạn nhạy cảm của thị trường, là một nhà đầu tưchúng ta cần một cái đầu tỉnh táo để đánh giá. Benjamin Graham, vị thầygiáo thông thái của Warren Buffett, đã ví đám đông là Mr Market – “Ôngthị trường”. Ông thị trường thường mua vào khi vui và sẵn sàng trả giágấp đôi để mua được cổ phiếu yêu thích của mình. Nhưng khi buồn, ông tasẵn sàng bán lại nó với giá còn một nửa.
Tuy nhiên, Benjamin cho rằng một nhà đầu tư khôn ngoan cần phải hiểurõ tâm tính của “Ông thị trường” và lợi dụng đặc điểm này. Người thắngcuộc trên thị trường chứng khoán là người biết sử dụng lý trí của mình,và không để cảm xúc chế ngự.
Điều quan trọng nhất là phải luôn xem chừng “Ông thị trường”, xem ôngta hành động thế nào. Khi ông ta vui vẻ nhất là lúc ta nên bán ra. Khiông ta buồn chán nhất, chính là lúc ta nên mua vào.
Do đó, câu châm ngôn của Warren Buffett cần được viết lại một cách rõràng hơn, theo đúng tinh thần của Buffett và người thầy của ông:
“Hãy sợ hãi khi người khác Tham Lam Nhất. Và hãy tham lam khi mọi người đang Sợ Hãi Nhất”.
Cũng vì không hiểu hết câu nói của Buffett, nhiều nhà đầu tư đã phải hứng chịu những khoản thua lỗ lớn.
Họ vội vàng bán ra khi đám đông mới chỉ bắt đầu “tham lam”, thịtrường tiếp tục đi lên và họ dằn vặt bản thân vì đã bán rẻ cổ phiếu. Sailầm hơn, có những người vội vàng mua vào khi đám đông mới chỉ bắt đầu”sợ hãi”. Thị trường cứ đi xuống, tài khoản cứ thế vơi dần đi theo từngngày…
Có một câu chuyện vui như thế này: Có một ông trùm dầu mỏ lên thiênđường tham gia một hội nghị. Khi bước vào phòng họp, phát hiện ra khôngcòn chỗ trống nào nữa, ông liền nảy ra một kế, ông liền hét lớn: “Địa ngục vừa phát hiện ra mỏ dầu lớn chưa từng có!”.
Và thế là tất cả các ông trùm dầu mỏ trên thiên đường bèn thi nhauchạy xuống địa ngục, chẳng mấy chốc trên thiên đường chỉ còn lại ôngtrùm nọ. Lúc này ông ta liền nghĩ, mọi người đã chạy đi hết rồi, có khiđịa ngục phát hiện ra dầu mỏ thật chăng? Và thế là ông ta cũng vội vàngchạy về phía địa ngục.
Câu chuyện trên là ví dụ điển hình của “hiệu ứng bầy đàn” hay “tâm lý đám đông”.Giống như ông trùm nọ, cho dù có thông minh đến mấy, nhưng nhiều lúcchúng ta buộc phải từ bỏ quan điểm của mình để chạy theo phong trào.
Theo Trí Thức Trẻ
