Nhân lực ngành dầu khí: Rúng động theo thị trường

Giá dầu tăng với tốc độ chóng mặt trên thị trường thế giới đã khiến cho nhân lực ngành dầu khí trở thành “mặt hàng” khan hiếm và đắt giá. Điều đó đã khiến cho số lượng người mong muốn làm việc trong lĩnh vực dầu khí gia tăng đến chóng mặt tại Mỹ.

Ảnh minh họa

Theo nghiên cứu mới nhất, ngành nghề liên quan đến lĩnh vực công nghiệp năng lượng ghi nhận số lượng kỷ lục các đơn ứng viên. Xếp hạng đầu là kỹ sư dầu khí, lương khởi điểm trung bình của kỹ sư dầu khí mới ra trường từ 80.000 – 110.000 USD/năm chưa kể các khoản thưởng và bổng lộc khác.

O bế từ năm nhất

Đây là sự đảo chiều ngoạn mục bởi nếu ngược dòng lịch sử, giai đoạn những năm 90, không ngoa khi nói rằng sinh viên chọn bất cứ ngành nghề nào khác trừ ngành dầu khí. Đó là vào giữa những năm 80, khi đó giá một thùng dầu thô chỉ khoảng 10USD và hàng nghìn người bị mất việc làm. Và suốt giai đoạn 1986 -2000, ngành công nghiệp dầu khí của Mỹ đã phải cắt giảm đi 60% nhân lực.

Đúng là thời thế đổi thay vì các công ty dầu khí hiện đang đối mặt với nguy cơ khủng hoảng nhân lực trầm trọng. Sự bùng nổ của ngành dầu khí đã dẫn đến việc các tập đoàn đua nhau tung ra các chương trình đào tạo và học bổng hấp dẫn để “mồi chài” sinh viên. Trường đua này nóng bỏng và cạnh tranh đến mức đối tượng mà các công ty hướng đến không chỉ là sinh viên mới tốt nghiệp. Ngay những sinh viên tiềm năng vừa chân ướt chân ráo vào năm học thứ nhất cũng được đặc biệt lưu ý với hàng loạt cơ hội học tập, thực tập có lương.

Tại tập đoàn năng lượng Devon (ở thành phố Oklahoma), mức thù lao dành cho sinh viên thực tập trong kỳ nghỉ hè là 32.5USD/giờ. Sau kỳ nghỉ hè, khi sinh viên đã trở lại trường học, Devon vẫn tiếp tục “săn đuổi” bằng cách gửi những giỏ bánh kẹo, cà phê với mong muốn mang lại ấn tượng ngọt ngào cho người học trong suốt quá trình cộng tác với công ty. Năm ngoái, công ty này đã chi 10 triệu USD cho dự án tăng cường sản xuất dầu tại vịnh Permian của thực tập sinh.

Năm vừa quan, Exxon Mobil dành tặng 125 triệu USD để đầu tư cho lĩnh vực đào tạo và giáo dục, tập doàn cũng đóng góp hơn 200 ngàn USD để xây dựng học viện nghiên cứu khai thác dầu khí tại Houston. Sinh viên theo học còn được nhận laptop và nhiều thiết bị, công cụ hỗ trợ thực hành.

Trong số các trường đào tao về dầu khí, xếp hạng “top” là Kỹ sư dầu khí Trường Texas A&M University. Năm ngoái, mức lương khởi điểm trung bình 78.000USD, tăng 33% so với 4 năm trước. Ngoài ra, một số sinh viên còn nhận được những khoản thưởng tới 20.000USD. Mức lương này đang tiếp tục tăng trong năm nay. Theo báo cáo của trường Kỹ thuật Texas, những sinh viên tốt nghiệp loại ưu năm 2008 nhận được mức lương trung bình 110.000USD, tăng 66% trong 4 năm.

Thời cơ vàng
Bradley Barnum tâm sự: “Đây là thời cơ vàng cho ngành công nghiệp dầu khí.” Barnum theo học ngành dầu khí tại trường Texas từ năm 2004, khi đó giá dầu chỉ 40 – 50USD/thùng. Sau khi tốt nghiệp vào tháng 5 vừa rồi, Barnum nhận lời mời làm việc cho tập toàn Chevron ở vị trí kỹ sư sản xuất. Barnum cho biết: Mức lương thông thường các nhà tuyển dụng dành cho vị trí này từ 80.000 đến 90.000USD.

Với mức lương ngất ngưỡng như vậy, sinh viên đổ xô đi học ngành hóa dầu và khai thác thăm dò. Năm nay, tại Mỹ sẽ có 3.710 sinh viên tốt nghiệp đại học ngành kỹ sư dầu khí, gấp đôi so với 4 năm trước và đây là số cao nhất kể từ năm 1986. Điều đó dẫn đến tình trạng mất cân đối giữa các ngành học, khoa thì không có sinh viên nào theo học, khoa thì “xua đi” không hết.

Với giá dầu tăng mức khủng khiếp như hiện nay (hơn 100USD/thùng), cổ phiếu ngành năng lượng không những giúp cho người trong nghề đã về hưu sống dư dả mà còn hấp dẫn nhân lực các ngành liên quan khác như địa chất vào cuộc. Lương của những người theo nghề địa chất (nghiên cứu địa chất để khai thác dầu) cũng bắt đầu tăng. Viện nghiên cứu địa chất Mỹ cho biết: Mức lương khởi điểm trung bình của một sinh viên ngành địa chất hiện nay là 81.300 USD, tăng 48% trong vòng 5 năm trở lại đây.

Cũng nhiều sinh viên cho biết họ theo học ngành dầu khí không chỉ vì lương cao, đơn giản vì dầu khí còn được coi là giải pháp và tương lai của ngành công nghiệp năng lượng. Một ưu thế của các công ty dầu khi hiên nay: Đó là lực lượng nhân lực trẻ, nhiều người trong số học thuộc thếhệ 8X, quá trẻ để nhìn về một tương lai phía trước và quá trẻ nên không thể nhớ được những năm đen tối trước đây của ngành công nghiệp này.