Việc CEO về làm việc với các doanh nghiệp gần đây đã không còn là vấn đề mới mẻ. Thế nhưng, dù được đảm trách những vị trí cao chất ngất, ngày càng có nhiều CEO rời bỏ doanh nghiệp (DN). Vì sao có hiện tượng này?
Ảnh minh họa
Bình (*) là một ví dụ điển hình. Cách đây không lâu, anh khoe vừa đi tu nghiệp ở Úc về và được công ty N, ở quận Tân Bình – TPHCM mời làm CEO. Anh hào hứng kể: “Ông chủ hứa sẽ cho mình toàn quyền quyết định mọi việc và tạo mọi điều kiện để triển khai kế hoạch tái cấu trúc công ty.” Bẵng đi một thời gian, Bình thông báo anh sẽ nghỉ việc ở công ty N vào cuối tháng 3 này.
Hứa thật nhiều, làm chẳng bao nhiêu
Công ty N là một DN cơ khí khá nổi tiếng trên thương trường. Cũng như nhiều DN khác, công ty N cũng có nhiều vấn đề phát sinh khi hoạt động sản xuất ngày càng phát triển. Do bất đồng với chủ tịch HĐQT, vị giám đốc điều hành cũ xin nghỉ việc. Bình được mời thay thế anh ta với những lời hứa hẹn… có cánh. Anh háo hức bắt tay vào việc. Đầu tiên là lên kế hoạch rà soát, đánh giá lại năng lực bộ máy các phòng, ban chức năng. Kế hoạch làm xong, anh trình chủ tịch HĐQT, đề nghị bố trí lịch làm việc để thông qua. Lần đó, chủ tịch HĐQT bảo: “Bây giờ mới là tháng 4, vấn đề nhân sự phải để đến cuối năm.”
Lần sau, anh lại trình kế hoạch tiếp thị, quảng bá sản phẩm thông qua các chương trình gắn kết với cộng đồng. Chủ tịch HĐQT lại nói: “Cái này chưa cần thiết vì hiện sản phẩm của công ty sản xuất không đủ bán…” Gần đây nhất, khi cơ quan quản lý thị trường bắt được một số lượng lớn hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu của công ty, Bình đã xây dựng kế hoạch tổng lực chống hàng gian, hàng giả bằng nhiều giải pháp: in dấu vết nhận dạng riêng, treo thưởng cho người phát hiện hàng gian, hàng giả; thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng… Chủ tịch HĐQT lướt qua bản kế hoạch và bảo… chờ vì ông ta vừa mới mua chiếc du thuyền, phải đưa vợ con đi chơi một chuyến ở Nha Trang!
Bình than thở: “Về công ty gần một năm rồi nhưng mình chưa thực hiện được dự án nào đâu? Kinh nghiệm cho thấy phải thận trọng trước người nói nhiều như ông chủ của mình.”
Giao quyền… trên giấy!
Có lần, ông P., giám đốc kiêm chủ tịch HĐQT một công ty chuyên sản xuất vật liệu xây dựng tại TPHCM, tâm sự: “Bây giờ tuyển người khó quá. Mình tuyển về, đào tạo một thời gian rồi họ lại bỏ đi.” Đó là kết quả của hiện tượng “nhảy việc” khá phổ biến trong giới trẻ hiện nay. Nơi nào điều kiện làm việc tốt, có cơ hội thăng tiến, trả lương tương xứng thì họ đầu quân. Vì nhận ra điều đó nên ông đã đưa ra hàng loạt chế độ, chính sách ưu đãi khi tuyển dụng. Rất nhiều “ứng viên sáng giá” dự tuyển. Cuối cùng, ông chọn được một CEO và đồng ý trả mức lương rất hấp dẫn, có xe đưa đón và phụ cấp nhà ở…
Thế nhưng, chỉ được 3 tháng, vị CEO đã khăn gói ra đi. Thì ra, dù đã thuê CEO chuyên nghiệp, ông P. vẫn giữ thói quen “xộc vào mọi chuyện” như cũ. Tuấn (*), vị CEO nọ, tâm sự: “Tiếng là giao trách nhiệm, giao quyền cho CEO nhưng chuyện gì ông chủ cũng bắt “báo cáo” và “xin ý kiến”. Đôi khi một việc rất nhỏ cũng phải chờ đợi 5 -7 ngày. Cái kiểu muốn chứng tỏ quyền lực như vậy… rất khó chơi.”
Khi CEO quá tự mãn
Tin giám đốc điều hành công ty G. từ nhiệm gây ngạc nhiên cho nhiều người. Ngạc nhiên vì trước nay, anh và chủ tịch HĐQT công ty vốn là một “cặp đôi ăn ý”. Ai cũng tưởng mối quan hệ của họ sẽ dài lâu, hay ít ra thì cũng được đôi ba năm. Thế mà chỉ vỏn vẹn 11 tháng, vị CEO này đã “dứt áo ra đi”. Chủ tịch HĐQT nói: “Tôi đánh giá rất cao năng lực của giám đốc điều hành và thường ủng hộ các kế hoạch anh ta vạch ra. Nhưng mọi thứ trở nên khó khăn từ khi tôi từ chối một dự án mạo hiểm của anh ta. Thực tế đã chứng minh dự án ấy không khả thi khi thị trường chứng khoán và địa ốc tụt dốc như hiện nay.”
Về phía vị CEO nọ, tuy nhận thất bại của mình, song anh ta vẫn cố biện hộ: “Có chí làm quan, có gan làm giàu; không mạo hiểm thì không thể thành công. Tôi sẽ thực hiện dự án ấy ở một công ty khác.”
Rõ ràng, việc tuyển dụng người tài và quản lý người tài là hai lĩnh vực mà nhà quản lý cấp cao cần phân biệt rạch ròi và có chiến lược rõ ràng. Trong 3 yếu tố quan trọng: thiên thời, địa lợi, nhân hòa, yếu tố “nhân” cuối cùng bao giờ cũng là yếu tố quyết định sự thành bại của nhà quản lý cấp cao: phải biết nâng niu, trân trọng và quyết định đúng đắn để người tài không rũ áo ra đi.
