Các công cụ phân tích hình thành chiến lược

Trong quá trình tư vấn xây dựng chiến lược cho khách hàng, chúng tôi nhận thấy tính khả thi của một chiến lược được doanh nghiệp (DN) lựa chọn phụ thuộc rất nhiều vào quá trình phân tích môi trường bên ngoài, bên trong DN và sự lựa chọn chiến lược của lãnh đạo DN đó. Các công cụ phân tích hình thành chiến lược thường được sử dụng bao gồm Phân tích PEST, Mô hình năm áp lực của M. Porter, Chuỗi giá trị, Ma trận phân tích cạnh tranh.

Phân tích PEST nghiên cứu các tác động của các yếu tố trong môi trường vĩ mô tạo ra các cơ hội và đe dọa cho DN. Các yếu tố được nghiên cứu gồm:

Đây là bốn yếu tố bên ngoài, khách quan có ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành kinh tế và bản thân doanh nghiệp. 

Mô hình năm áp lực đi sâu vào phân tích các yếu tố trong môi trường ngành kinh doanh ảnh hưởng đến hoạt động của DN, bao gồm:

– Áp lực cạnh tranh giữa các DN trong ngành

– Áp lực từ các đối thủ tiềm năng

– Áp lực từ các sản phẩm thay thế

– Áp lực từ sức mạnh của nhà cung ứng

– Áp lực từ sức mạnh của khách hàng

Việc phân tích mô hình này nhằm xác định cơ hội và rủi ro của DN xuất phát trong ngành mà DN đang kinh doanh.

Các yếu tố từ phân tích PEST và phân tích mô hình 5 áp lực sẽ được tổng hợp và đánh giá trong Ma trận đánh giá các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài (EFE Matrix)

Hoạt động kinh doanh của một DN được miêu tả dưới mô hình gọi là Chuỗi giá trị. Các hoạt động trong chuỗi giá trị được chia thành hai nhóm hoạt động: hoạt động chính và hoạt động bổ trợ Phân tích Chuỗi giá trị giúp DN xác định được điểm yếu và điểm mạnh của mình, đặc biệt trong mối tương quan so sánh với chuỗi giá trị của các đối thủ cạnh tranh và với bản thân DN theo thời gian. Phân tích chuỗi giá trị cũng giúp doanh nghiệp xác định năng lực cạnh tranh cốt lõi cần phát triển để có được lợi thế cạnh tranh.. 

Khái quát mô hình chuỗi giá trị do OCD thực hiện cho khách hàng

Các yếu tố phân tích từ Chuỗi giá trị sẽ được tổng hợp và đánh giá trong Ma trận đánh giá các yếu tố nội tại của DN (IFE Matrix)

Ma trận Phân tích cạnh tranh là công cụ hữu hiệu cung cấp một bức tranh rõ ràng về các điểm mạnh và điểm yếu của DN so với các đối thủ chính trong ngành; từ đó xác định được lợi thế cạnh tranh. Điểm trong ma trận được cho từ 1 đến 4, đánh giá cho các yếu tố thành công của ngành đó và được so sánh giữa DN với các đối thủ cạnh tranh.

Kinh nghiệm từ việc triển khai các dự án tư vấn chiến lược của chúng tôi cho thấy giá trị của các công cụ phân tích hình thành chiến lược không nằm ở số lượng công cụ sử dụng hay tính hàn lâm của công cụ mà ở khả năng điều chỉnh công cụ phù hợp với từng ngành và đặc biệt là từng DN.