Nợ xấu, hàng tồn kho giải quyết như thế nào?

Ngày 24/10 Quốc hội thảo luận ở tổ về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2012, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2013; tình hình thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2012; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2013.

Đa số các đại biểu cho rằng, báo cáo kinh tế-xã hội của Chính phủ đã nhận định đúng tình hình hiện nay, nhìn rõ những thách thức khó khăn và quyết tâm tạo sự chuyển biến. Tuy nhiên, nhiều ý kiến vẫn cho rằng, báo cáo vẫn còn chung chung, chưa phân tích sâu những vấn đề nổi lên của nền kinh tế. 

Tại tổ TPHCM, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng, Chính phủ ước tính GDP đạt 5,2% trong năm 2012 nhưng sẽ rất khó, vì quý 4 phải đạt 5,6 – 5,7% trở lên thì mới đạt tới con số này. “Chắc GDP năm 2012 chỉ đạt 5 – 5,1%”, ông Trần Hoàng Ngân nói. Hiện kinh tế thế giới vẫn ở trong tình trạng suy thoái kép, vì vậy tác động rất lớn đến nền kinh tế nước ta.

“Theo thông lệ, kinh tế Việt Nam quý sau thường tăng trưởng hơn quý trước nhưng chúng ta đang ở giai đoạn cực khó khăn, chưa có dấu hiệu phục hồi. Số doanh nghiệp (DN) giải thể vẫn tăng. Tổng vốn đầu tư xã hội chỉ đạt khoảng 30% GDP. Điều đó thể hiện niềm tin của các nhà đầu tư vào chính sách của Chính phủ có suy giảm, họ chưa dám đầu tư mà chờ đợi động thái tiếp theo của Chính phủ về chính sách”, đại biểu Ngân phân tích.

“Tăng trưởng quý sau hơn quý trước đã là thông lệ, không phải là dấu hiệu chuyển biến của nền kinh tế. Lạm phát giảm, liệu có phải do kiềm chế thành công hay là lực cầu bị suy kiệt. Phải chăng Chính phủ thiếu thông tin?”, đại biểu Ngân đặt vấn đề.

Cũng theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, các tổ chức thế giới đều dự báo 2013 tăng trưởng của Việt Nam sẽ cao hơn năm 2012, nhiều khả năng có thể đạt 5,5% nếu có giải pháp tốt. “Cần giải quyết nợ xấu, đó là điểm nghẽn lớn nhất hiện nay. Chính phủ cần tập trung, xem nợ xấu là điểm cần tập trung trí tuệ, nguồn lực để giải quyết. Phải thanh lọc toàn bộ các ngân hàng yếu kém, tạo niềm tin của người dân, doanh nghiệp”, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị.

Còn theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TPHCM), năm 2012, trong 5 tiêu chí không hoàn thành, có một tiêu chí rất quan trọng đó là đầu tư xã hội, cần phải tập trung phân tích điều này. Đó là sự đầu tư vốn liếng của toàn xã hội vào làm ăn, kéo theo GDP, việc làm đều không đạt. Vì sao đầu tư xã hội không đạt? Đó là do nền kinh tế suy yếu, bệnh tật.

“Năng lực hấp thụ của nền kinh tế kém đi, sự điều hành của Chính phủ vẫn chưa có chuyển biến. Nợ xấu, tồn kho gia tăng-đây là 2 căn bệnh lớn nhất”, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nói. Ông cho rằng, từ kỳ họp trước đến kỳ họp này, chưa thấy các Bộ ngành có giải pháp gì sáng tạo để chuyển biến tình hình, “nợ xấu chẳng hạn, chưa chuyển biến; vốn vay cho DN vẫn khó; tái cơ cấu chưa thấy đâu”, đại biểu Nghĩa bức xúc. Đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề nghị phải có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, vì đó là lực lượng vô cùng quan trọng cho nền kinh tế. Đầu tư mạnh cho nông nghiệp, nông dân, vì đó là chỗ tựa vững chắc cho nền kinh tế. Đầu tư cho nông nghiệp sẽ thúc đẩy được xuất khẩu.

Đại biểu Trần Du Lịch (TPHCM) cũng cho rằng, báo cáo của Chính phủ nhận định tình hình đúng, nhưng thiếu phân tích. “GDP quý sau tăng hơn quý trước, hàng tồn kho giảm đi là đúng, nhưng thiếu phân tích. Năm 2012 tích tụ tất cả những yếu kém, khó khăn suốt từ 2008 đến nay. Trong suốt 5 năm qua, tất cả những khó khăn của Chính phủ chỉ là tập trung xử lý những tình thế, chưa giải quyết được căn cơ, ví dụ nguồn gốc của nhập siêu, lạm phát, mất giá đồng tiền. Vì vậy, 2011, áp dụng tất cả những biện pháp giảm lạm phát thì chỉ là giọt nước tràn ly, dẫn đến 2012 lạm phát giảm nhưng GDP giảm, và lạm phát có thể quay trở lại bất kỳ lúc nào. Giảm nhập siêu là vì cầu giảm, nếu cầu tăng thì nhập siêu sẽ tăng, nên mục tiêu thì đạt được nhưng không bền vững”, đại biểu Trần Du Lịch thẳng thắn nói.

Theo đại biểu Trần Du Lịch, năm 2012 nền kinh tế còn trì trệ nhưng sẽ tăng hơn 2012. “Thông điệp của Thủ tướng đưa ra là rất rõ ràng, phải gắn tăng trưởng với tái cơ cấu nền kinh tế. Phải đột phá 3 điểm: thể chế, nguồn nhân lực, hạ tầng; gắn giải pháp tình thế với dài hạn. Vấn đề hiện nay là làm sao có thị trường để khai thác hết tiềm năng đã có”, đại biểu Trần Du Lịch phát biểu. Ông kiến nghị: Không thể kích cầu như 2009, nhưng đừng sợ lạm phát quay lại mà siết cầu. Đừng để DN vì thiếu vốn lưu động mà phá sản, không trả được nợ. Hiện xi măng, sắt thép đang dư, nếu địa phương nào có nhu cầu làm đường xã hội hóa thì Nhà nước cấp xi măng, thép cho dân làm”.

Riêng về hỗ trợ lãi suất, giải quyết nợ xấu, đại biểu Trần Du Lịch đề nghị các ngân hàng phải có trách nhiệm rõ ràng với xã hội, công khai số nợ xấu thực chất là nợ gì, nợ bao nhiêu. Quốc hội cũng phải chất vấn làm rõ vấn đề này. “Các ngân hàng thương mại phải lập quỹ dự phòng để giải nợ xấu, không có chuyện nợ xấu tăng mà lương thưởng tại các ngân hàng vẫn cao. Ngân hàng nào giấu nợ xấu phải chế tài nghiêm. Nên hỗ trợ các DN có thị trường, có điều kiện, nếu có nợ xấu vẫn cho họ vay để tiếp tục phát triển”, đại biểu Lịch nói.

Cũng theo đại biểu Trần Du Lịch, đã có biện pháp, chính sách, nhưng nếu làm không tốt thì hiệu quả vẫn sẽ kém. Vì vậy, ông đề nghị lập Ủy ban quốc gia về tái cơ cấu kinh tế do Thủ tướng đứng đầu. Ủy ban này soạn ra thể chế về tái cơ cấu kinh tế, giải quyết các vấn đề về tái cơ cấu ngân hàng, đầu tư công, doanh nghiệp Nhà nước, vì kinh nghiệm thế giới cho thấy, không có ngân hàng nào tự mình giải quyết việc tái cơ cấu, nợ xấu. “Nếu làm không tốt thì không thể tái cơ cấu kinh tế, lấy lại niềm tin của thị trường cũng như tiếp tục đẩy các DN vào con đường phá sản, giải thể. Cần phải có những giải pháp cụ thể. Nếu kỳ họp này mà QH không quyết được các giải pháp cụ thể thì năm 2013 chưa thể có chuyển biến”, đại biểu Trần Du Lịch nhấn mạnh.

Hàng lọat các vấn đề xã hội cũng được các đại biểu đề cập như tình trạng mất an toàn vệ sinh thực phẩm hiện nay rất đáng báo động. Tình trạng sử dụng hóa chất độc hại trong sản xuất, bảo quản thực phẩm diễn ra tràn lan mà cơ quan quản lý chưa có biện pháp ngăn chặn. Đó là nỗi lo lắng thường nhật của người dân.

Nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ cân đối các nguồn lực để bảo đảm việc tăng lương trong năm 2013, nếu chưa đủ điều kiện tăng cho tất cả các đối tượng hưởng lương thì nên ưu tiên tăng cho người nghỉ hưu, đối tượng chính sách; kiểm soát giá chặt chẽ để không biến động giá.

Chiều nay, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật dự trữ quốc gia.